Çocuklarda Geniz Eti Büyümesi (Adenoid Hipertrofisi)
Geniz Eti Nedir ve Neden Büyür?
Geniz eti, burun arkasında yer alan ve bağışıklık sisteminin önemli bir parçası olan bir lenfoid dokudur. Çocukluk çağında solunum yoluyla alınan mikropları tanıyarak vücudun savunmasına katkı sağlar. Ancak sık geçirilen üst solunum yolu enfeksiyonları, alerjik hastalıklar veya genetik yatkınlık sonucunda geniz eti normalden fazla büyüyebilir. Bu durum burundan nefes almayı güçleştirir. Horlama, ağızdan soluma ve uyku kalitesinde bozulma gibi şikâyetlere yol açar.
Tedavi Yaklaşımı: Medikal ve Cerrahi Yöntemler
Tedavinin ilk aşamasında ilaç tedavisi (medikal tedavi) uygulanır. Burun temizliğini sağlayan tuzlu su solüsyonları, burun açıcı spreyler, alerji kontrolü ve uygun antibiyotik ve bitkisel destek tedavisiyle şikâyetler azaltılıp geniz etinde küçülme sağlanabilir. Ancak geniz eti hava yolunu ciddi şekilde tıkıyor, çocukta uyku apnesi, işitme kaybı veya tekrarlayan kulak enfeksiyonları oluşturuyorsa cerrahi tedavi (adenoidektomi) gerekir. Cerrahi müdahale, çocuğun rahat nefes almasını sağlamak, orta kulakta sıvı birikimini önlemek ve tekrarlayan enfeksiyonları durdurmak amacıyla yapılır.
Cerrahi Öncesi ve Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler
Ameliyat öncesinde çocukta aktif bir enfeksiyon varsa işlem ertelenir. Operasyon genel anestezi altında, ağız içinden girilerek gerçekleştirilir; dışarıdan kesi yapılmaz. İşlem genellikle 20–30 dakika sürer ve çoğu çocuk aynı gün taburcu edilir. Ameliyat sonrası dönemde birkaç gün hafif boğaz ağrısı, yutkunma zorluğu ve burun akıntısı olabilir. Bu dönemde yumuşak, ılık gıdalar tercih edilmeli, bol sıvı alınmalı ve doktorun önerdiği ilaçlar düzenli kullanılmalıdır. Tam iyileşme genellikle 7–10 gün içinde sağlanır.
Kulak Sağlığı Üzerine Etkileri
Geniz eti, östaki borusunun hemen yakınında bulunduğu için büyümesi orta kulak havalanmasını engelleyebilir. Bu durum “efüzyonlu otit” olarak bilinen kulakta sıvı birikmesine yol açar. Çocuk, işitmede azalma, televizyonu yüksek sesle dinleme veya söylenenleri tekrar ettirme gibi davranışlar sergileyebilir. Uzun vadede bu durum işitme kaybı ve konuşma gelişiminde gecikmeye neden olabilir. Cerrahi tedavi ile geniz etinin alınması, östaki borusu fonksiyonunu düzelterek kulak sağlığının korunmasına yardımcı olur.
Sonuç ve Genel Öneriler
Çocuklarda geniz eti büyümesi, yaşam kalitesini ve gelişimi etkileyen yaygın bir durumdur. Erken tanı ve uygun tedavi ile solunum, uyku ve işitme sorunları tamamen düzelebilir. Ebeveynlerin, çocuklarında horlama, ağızdan soluma veya işitme problemleri fark ettiklerinde bir kulak burun boğaz uzmanına başvurmaları önemlidir. Düzenli kulak muayeneleri ve burun hijyeni, tedavi sonrası dönemde sağlıklı iyileşmeyi destekler.
